Wednesday, December 27, 2023

చిన్క్వె టెర్రె

చిన్క్వె టెర్రె(Cinque Terre) ఇటాలియన్ రివియరాలోని ప్రాంతం. చిన్క్వె అంటే ఇటాలియన్ లో ఐదు, టెర్రె అంటే లాండ్. సముద్రం ఒడ్డున కొండ అంచులో ఉన్న ఐదు అందమైన ఇటాలియన్ ఊర్లు, రియోమెజోరె(Riomaggiore ), మనరోలా(Manarola), కోర్నీలియా(Carniglia), వెర్నజ్జా(Vernazza), మౌంటరోసో(Monterosso) లను చిన్క్వె టెర్రె అంటారు. యునెస్కో వోర్ల్డ్ హెరిటేజ్ సైట్ లో చిన్క్వె టెర్రె కూడా ఒకటి.
   
చిన్క్వె టెర్రె లోని ఒక ఊరికి మరో ఊరు నడిచేంత దగ్గరలో ఉన్నాయి. అన్ని ఊర్లు కొండ వాలులో ఉన్నాయి కాబట్టి ఆ నడక హైకింగ్ లాగానే ఉంటుంది. ఒక ఊరి నుండి మరో ఊరికి ట్రైన్ లో కానీ ఫెర్రీ లో కానీ వెళ్ళే సదుపాయం ఉంది. మొదట అక్కడ ఏదో ఒక ఊరిలో ఒక్క రాత్రయినా ఉండి ఉదయాన్నే హైకింగ్ చేయాలని మా ఆలోచన. 

అయితే మా ఐటెనరీలో ఆ ఒక్కరాత్రిని పట్టించలేక పోయాము. రాత్రి అక్కడ ఉండకపోయినా ఫరవాలేదు ఆ ఊర్లు చూసి వద్దామని ముందు టూర్ బుక్ చేసుకున్నాం. ఫ్లోరెన్స్(Florence) నుండి చిన్క్వెటెర్రె కు నేరుగా వెళ్ళే ట్రైన్ గానీ బస్ కానీ లేదు. టూర్ వాళ్ళు మినీ బస్ లో లాస్పెట్జ్యా(La Spezia) వరకూ తీసుకుని వెళ్ళి అక్కడి నుండి చిన్క్యు టెర్రె కు లోకల్ ట్రైన్ లో తీసుకుని వెళతారట. ప్రతి ఊర్లోనూ దిగి ఊరు చూడడానికి కొంత టైమ్ ఇస్తారట. ఒక ఊరిలో కాసేపు హైకింగ్ చేసే అవకాశం ఉంటుంది కానీ ఎక్కువ సేపు కాదు. మళ్ళీ తిరిగి రాత్రి ఏ తొమ్మిది గంటల ప్రాంతంలోనే ఫ్లోరెన్స్ కు తీసుకొచ్చేస్తారట. 

మిలాన్(Milan), వెనిస్ (Venice)లలో ట్రైన్ ప్రయాణాలు, వెనిస్ లో వేపరెట్టో(Vaporetto) ఎక్కడం లాంటివి చేసాక మేము స్వంతంగా ఎక్కడికైనా వెళ్ళగలమనే నమ్మకం వచ్చి ఆ టూర్ కాన్సిల్ చేసాం. మేం చేసిన మంచి పనుల్లో అది ఒకటి. ఆన్లైన్ లో లాస్పెట్జ్యా కు టికెట్ టీసుకున్నాం కానీ ఆ ట్రైన్ నేరుగా లాస్పెట్జ్యా కు వెళ్ళదు. పీసా దగ్గర ఫ్లాట్ ఫార్మ్ మారి వేరే ట్రైన్ ఎక్కాలి. అందువలననేమో టూర్ వాళ్ళు మినీ బస్ లో తీసుకుని వెళ్ళేది. అక్కడి నుండి చిన్క్వె టెర్రెకు ట్రైన్ లో వెళితే రష్ గా ఉంటుందని ఫెర్రీలో వెళ్ళాలని అనుకున్నాము.

ఉదయం ఆరుగంటలకు ఫ్లోరెన్స్ లోని అపార్ట్ మెంట్ నుండి ట్రైన్ స్టేషన్ కు బయలుదేరితే, ముందు రోజు హడావిడి అంతా ఏమైందో పసిపాప నిద్రలేవక ముందు ఇల్లెలా ఉంటుందో అలా ఉన్నాయి ఫ్లోరెన్స్ వీధులు.
 
స్టేషన్ లోని కఫేలో కాఫీ, క్రొషంట్ తీసుకుని ట్రైన్ ఎక్కాము. మా పక్కన ఒక ఇరవై ఏళ్ళ అబ్బాయి కూర్చున్నాడు, తను పీసా యూనివర్సిటీలో చదువుతున్నాడట, పరీక్షలు ఉన్నాయని ఏదో రాసుకుంటూ ఉన్నాడు. మా ఎదురుగా కూర్చున్న అమ్మాయి వాళ్ళది ఫ్లోరెన్స్ దగ్గరలోని ఉన్న పల్లెటూరట, వ్యవసాయ కుటుంబం. తాను ఫ్లోరెన్స్ లో ఏదో ఆఫీస్ లో పని చేస్తోందట. తన ఫ్రెండ్ తో గడపడానికి లూకా వెళ్తోంది. తను ఇటాలియన్ లైఫ్ గురించి చెప్తుంటే భాషే తేడా కానీ అంతా మన తెలుగు వాళ్ళ జీవితంలాగే ఉంది అనుకున్నాము.

ఫోరెన్స్ నుండి పీసాకు గంట ప్రయాణం, పీసా(Pisa)లో ట్రైన్ ఆగగానే బయటకు వచ్చిచూస్తే మెమున్నదొక్కటే ఫ్లాట్ ఫారం మరొకటి కనిపించలేదు. అందరూ అక్కడ మెట్లు దిగి అండర్ గ్రౌండ్ కి వెళ్తున్నారు. మేమూ కిందకు వెళ్ళి చూస్తే అర్థం అయింది ఆ స్టేషన్ లో ప్లాట్ ఫార్మ్ మారాలంటే అండర్ గ్రౌండ్ నుండే వెళ్ళాలని. ప్లాట్ ఫార్మ్ మారి లాస్పెట్జ్యా కు వెళ్ళే ట్రైన్ ఎక్కాము. పీసా వెళ్ళినా ప్రపంచ ప్రఖ్యాతి గాంచిన పీసా టవర్ చూడలేకపోయాము, ఊరిలోకి వెళితే చిన్క్యు టెర్రా చూసి వెనక్కు వచ్చే టైమ్ ఉండదని.
పీసా నుండి గంటా పదిహేను నిముషాలు ప్రయాణం తరువాత తొమ్మిదిన్నరకు లాస్పెట్జ్యా కు చేరాం. ట్రైన్ స్టేషన్ నుండి పోర్ట్ కు వెళ్తుంటే కొండ దిగుతున్నట్లుగా ఉంది, దారంతా షాప్స్, రెస్టారెంట్స్ ఉన్నాయి. ఒక్క ఇరవై నిముషాలలోనే పోర్ట్ కు చేరుకున్నాం. 
 
మేము పోర్ట్ దగ్గరకు వెళ్ళేసరికి చిన్క్వె టెర్రెకు వెళ్ళే ఫెర్రీ రెడీగా ఉంది. హాప్ ఆన్ హాప్ ఆఫ్ టికెట్ తీసుకున్నాము, ఆ టికెట్ తో ఏ ఊరి దగ్గరైన దిగొచ్చు, ఎక్కడైనా ఎక్కొచ్చు. లోపలకు వెళితే ఫెర్రీ డబుల్ డెక్కర్ బస్ లాగా ఉంది, కింద ఒక్క నలుగురైదుగురు తప్ప అంతా ఖాళీగా ఉంది. ఎక్కువ మంది పైకి వెళ్ళి కూర్చున్నారు. 

మేం ఎక్కిన వెంటనే ఫెర్రీ బయలుదేరింది. లాగేరియన్ సముద్రపు గాలి చల్లగా వీస్తోంది, అక్కడక్కడా కొండల మీద ఇళ్ళు, కొండ వాలుల్లో ఊర్లు కనిపిస్తున్నాయి. ఒక్క చిన్క్యు టెర్రాలోనే కాదు, అక్కడ చాలా ఊర్లు అలా కొండ వాలుల్లోనే ఉంటాయని అర్ధం అయింది. ట్రైన్ కాకుండా ఫెర్రీ తీసుకుని మంచి పనే చేసామనిపించింది.
 
ఫెర్రీ వెర్నజ్జా(Vernazza) వెళ్ళేసరికి పన్నెండు గంటలయ్యింది. ఫెర్రీ దిగి అ ఊర్లోకి అడుగు పెట్టే టప్పటికి ఠంగు ఠంగున చర్చ్ బెల్స్ మోగుతున్నాయి. ఒకవైపు కొండ మీద చిన్న కోట, మరో వైపు చర్చ్, మధ్యలో ఇళ్ళు. భలే ఉంది ఆ ఊరు.

ఊరిలోకి వెళ్ళగానే బుల్లి షాప్స్, రెస్టరెంట్స్ లు ఉన్నాయి. ఊరిలోకి వెళ్ళడం అంటే అక్కడ ఇళ్ళ మధ్యలో తిరగడమే, ఎటువైపు వెళ్ళినా కొండ పైకి ఎక్కినట్లే ఉంది. ఆ రోజు మా లంచ్ పెస్తో ఫొకేషియా. అక్కడే పండిన బేసిల్(తులసి), ఆలివ్ ఆయిల్ లతో పేస్ట్ చేసి, అప్పుడే చేసిన బ్రెడ్ మీద ఆ పేస్ట్ వేసి, పైన చీజ్ చల్లి బేక్ చేస్తారు. అది అక్కడ పాపులర్ ఫుడ్. భోజనం అయ్యాక ఒక గంట అక్కడే గడిపి వేరే ఊరు వెళ్ళడానికి పోర్ట్ దగ్గరకు వచ్చాము.
 
 
ఫెర్రీలో ఈసారి మౌంటరోసో(Monterosso) కు వెళ్ళాము. ఇది కొంచెం పెద్ద ఊరు. ఇక్కడ బీచ్ కూడా బావుంది. ఇక్కడ కూడా ఎటు వెళ్ళాలన్నా కొండ ఎక్కే వెళ్ళాలి. హైక్ చేద్దామని కొంతదూరం వెళ్ళాము కానీ, మధ్యాహ్నం ఎండలో వెళ్ళడం కొంచెం కష్టంగానే ఉంది.
 
 
ఆ ఊర్లు బావున్నాయి, అక్కడే ఉండి హైక్ చేయగలిగితే ఇంకా బావుంటుంది. బీచ్ దగ్గర రిలాక్స్ అవ్వొచ్చు. అవి రెండూ కాకపోతే కుకింగ్ క్లాస్ అక్కడ యాక్టివిటీ. మేము వెళ్ళిన రోజు ఎండ ఎక్కువగా ఉంది, కుకింగ్ క్లాస్ మీద మాకు పెద్ద ఆసక్తి లేదు. రెండు ఊర్లు చూసినా టైమ్ రెండే అవుతోంది, అంటే ఇంకా సగం రోజు ఉంది.
 
అంటే మరో ప్రాంతానికి వెళ్ళేంత సమయం ఉంది. టస్కనీ ప్రాంతంలోని సియన్నా, లూకా, పీసా, శాన్ జిమిన్యానో, మాంటేపుల్చియానో టూరిస్ట్ లు ఎక్కువగా సందర్శించే ప్రాంతాలు. మ్యాప్ లో చూస్తే లూకా లాస్పెట్జ్యా కు దగ్గరగా ఉంది. పైగా యూరప్ ప్రయాణపు ఏర్పాట్లు చేస్తున్నప్పుడు  మాకు లూకా వెళ్ళాలని ఉన్నది కానీ మా ఐటనరీ లో అది ఫిట్ అవలేదు. ఆ అవకాశం ఇప్పుడు వచ్చింది అనుకుని లాస్పెట్జ్యా వెళ్ళడానికి ట్రైన్ స్టేషన్ కు వెళ్ళాము. 

ప్రయాణం కబుర్లు మొదటి నుండీ చదవాలంటే ఇక్కడకు, తరువాత పోస్ట్ చదవాలంటే ఇక్కడకు వెళ్ళండి. 

Sunday, December 24, 2023

ఫ్లోరెన్స్

ఫిరెన్జె(ఫ్లోరెన్స్), టస్కనీ ప్రాంతానికి రాజధాని. యునెస్కో వాల్డ్ హెరిటేజ్ సైట్స్ లో అది కూడా ఒకటి. మెడిస్సీస్ ఫ్లోరెన్స్ ను పదిహేనవ శతాబ్దం నుండి పద్దెనిమిదవ శతాబ్దం వరకూ అంటే దాదాపుగా రెండువందల యనభై సంవత్సరాల పాటు పరిపాలిచారు. వారు రాజవంశీకులు కానప్పటికీ బ్యాంకింగ్, ఊల్ ట్రేడింగ్ ద్వారా సంపాదించిన డబ్బుతో రాజకీయ అధికారాన్ని సంపాదించుకున్నారు. 

రాజ్యాధికారం కోసం జరిగిన యుద్దాలు, బ్లాక్ డెత్, కృసేడ్స్ లతో నలిగిపోయి, అలసిపోయిన సమయంలో యూరప్ లో మొదలైంది లో రెనెసాన్స్ కాలం. రెనెసాన్స్ అంటే పునర్జన్మ, యూరప్ నాగరికతకు పునర్జన్మ. పద్నాలుగవ శతాబ్దం నుండి, పదిహేడవ శతాబ్దం వరకూ మానవత్వం(హ్యూమనిజం) కోసం చేసిన ఆ కళాత్మక విప్లవ ప్రయాణం ఫ్లోరెన్స్ నుండి మొదలైంది. రెనెసాన్స్ కు చేయూత నిచ్చిన వారు మెడిస్సీస్. వారి పరిపాలనలో కళలకు, భవన నిర్మాణాలకు(ఆర్ట్ అండ్ ఆర్కిటెక్చర్) ప్రాధాన్యత నిచ్చి మైకెలాంజెలో, లియోనార్డో డా విన్సీ, శాండ్రో బొట్టిసెల్లి, డోనటెల్లో లాంటి కళాకారులను ప్రోత్సహించారు. అలాగ ఫ్లోరెన్స్ లో రెనసాన్స్ మొదలై ఇటలీ అంతా వ్యాపించింది. 

వెనిస్ లో తొమ్మిది గంటలకు ట్రైన్ ఎక్కితే పదకొండున్నర కల్లా ఫ్లోరెన్స్ కు చేరిపోయాము. మేము తీసుకున్న ఫ్లోరెన్స్ ఆర్ట్స్ అపార్ట్మెంట్స్ హిస్టారిక్ సెంటర్ లో ఉంది, స్టేషన్ కు కూడా దగ్గర. మా దగ్గర సూట్ కేస్, బ్యాక్ ప్యాక్ తప్పవేరే లాగేజ్ లేదుగా బస్ అదీ ఎందుకని నడవడం మొదలుపెట్టాం. మొదట్లో కాస్త ట్రాఫిక్ కనిపించింది కానీ తరువాత అంతా రాళ్ళు పరచిన సన్నని దారి, పక్కన ఎత్తైన భవనాలు.

ఫలానా టైమ్ కు వస్తున్నామని ముందుగానే తెలియజేయడంతో మేము తీసుకున్న అపార్ట్మెంట్ ఓనర్ సూజన్ మమ్మల్ని గుమ్మం దగ్గరే పలకరించి రిసెప్షన్ రూమ్ కి తీసుకెళ్ళారు. పాస్ పోర్ట్ లవీ చూసి కాగితాల మీద సంతకాలు పెట్టించుకుని మా ఫ్లాట్ దగ్గరకు తీసుకుని వెళ్ళారు. అది స్టూడియో అపార్ట్మెంట్. పెద్ద రూమ్ ఒక వైపు కిచెన్, డైనింగ్ టేబుల్, మరో వైపు బెడ్, డెస్క్, టీవి, క్లోజెట్, లాండ్రీ బాత్ రూమ్ సెపరేట్ గా ఉన్నాయి. క్లోజెట్ కూడా పెద్దది, వెనిస్ లోలాగా బట్టలు పెట్టుకోవడానికి ఇబ్బంది లేదు. చక్కని వెలుతురుతో శుభ్రంగా ఉంది.  

మిలాన్ లో లాగానే అక్కడ కూడా స్టవ్, వాషర్ ఎలా వాడాలనే వివరాలు ఇటాలియన్ లో రాసి ఉన్నాయి. మిలాన్ లో స్టవ్ ఎలా వెలిగించాలో అర్థం కాక ఆమ్లెట్ వేసుకోలేకపోయాం కదా. అది గుర్తొచ్చి ముందు స్టవ్ ఎలా వెలిగించాలో లాండ్రీ ఎలా వేయాలో అన్నీ అడిగి తెలుసుకున్నాము. యూరప్ లో డ్రయ్యర్స్ ఉండవని తెలిసిన దగ్గర నుండీ బట్టలు ఎక్కడ ఆరేయాలనే సందేహం ఉందిగా. సూజన్ ను అడిగితే క్లోత్స్ రాక్ చూపించారు. మా స్టూడియో తాళం, మెయిన్ గేట్ తాళం ఇచ్చి, ఏమైనా కావాలంటే తనకు ఫోన్ చేయమని చెప్పి వెళ్ళిపోయారు సూజన్.

బట్టలు లాండ్రీలో వేసి లంచ్ చేయడానికి బయటకు వెళ్ళాం. మధ్యాహ్నం ఎండ కాస్త తీవ్రంగానే ఉన్నా రోడ్ పక్కనున్న పెద్ద బిల్డింగ్స్ నీడ పడడంతో అంత వేడిగా అనిపించడం లేదు. ఐదు నిముషాలు నడవగానే వచ్చింది మర్కాటో సెంట్రలే ఫిరెన్జే (సెంట్రల్ మార్కెట్ ఆఫ్ ఫ్లోరెన్స్). మార్కెట్ బయటంతా స్ట్రీట్ వెండర్స్ హ్యాండ్ బాగ్స్, లెదర్ గూడ్స్, బట్టలు, హ్యాట్స్ అమ్మే స్టాల్స్ పెట్టుకున్నారు. లోపలకు వెళితే పండ్లు, కూరగాయలు, మాంసం, చేపలు అమ్మే షాప్స్ బోలెడున్నాయి. ఫస్ట్ ఫ్లోర్ లో ఉన్న ఫుడ్ కోర్ట్ లో చాలా ఫుడ్ స్టాల్స్ ఉన్నాయి. వెజిటేరియన్ ఫుడ్ స్టాల్ లో పోక్ అనే ఐటమ్ తీసుకున్నాం. ఫర్వాలేదు బాగానే ఉంది, కాస్త ఉప్పు, కారము వేస్తే చిపోట్లే లాగా ఉంటుంది.  

     
        
మార్కెట్ చూసాక బసిల్లికా డి శాన్ లొరేంజో (బసిల్లికా ఆఫ్ సెయింట్ లారెన్స్) కు వెళ్ళాము. క్రీస్తు పూర్వం నాలుగు వందల సంవత్సరంలో కట్టిన చర్చ్ అది. పదిహేనవ శతాబ్దంలో మెడిస్సీస్ పాత చర్చ్ స్థానంలో కొత్త చర్చ్ కట్టారు. దానిలో లైబ్రరీ, ఆర్ట్ మ్యూజియమ్, ప్రేయర్ హాల్, బరియల్ గ్రౌండ్ ఉన్నాయి.
అక్కడి నుండి ‘పియజ్జా డెల్ డ్యుమో’ కు వెళ్ళాము. ఇటలీలో పియజ్జాలు ప్రధాన కేంద్రాలని చెప్పుకున్నాం కదా. ఆ పియజ్జా లో శాంతా మరియా డెల్ ఫియొరె అనే కేథడ్రెల్, బెల్ టవర్, బాప్తిస్ట్రీ ఉన్నాయి.

శాంతా మరియా డెల్ ఫియొరె ను కట్టడానికి నూట యాభై సంవత్సరాలు పట్టిందట. లేత గులాబీ, ఆకుపచ్చ, తెలుపు రంగు చలువరాళ్ళతో తాపడం చేసిన కట్టడం అది. దగ్గరగా దగ్గరగా చూస్తే చిన్న పిల్లలు స్కేలు పెట్టి గీతలు గీసి డ్రాయింగ్ వేసినట్లుంది. ఆ కట్టడం వెనుక వైపున పైన పెద్ద డోమ్ ఉంది. మొత్తం బిల్డింగ్ కట్టడం ఒకటి, ఆ ఒక్క డోమ్ కట్టడం ఒకటి. యాభై రెండు మీటర్ల ఎత్తు, నలభై నాలుగు మీటర్ల వెడల్పుతో ఏ ఆధారమూ లేకుండా డోమ్ ను అంత ఎత్తులో నిలబెట్టారు. చెక్క, ఇనుము వాడకుండా కేవలం ఇటుకలతోనే కట్టారట ఆ డోమ్. ఆ డోమ్ ను కట్టిన ఆర్కిటెక్ట్ ఫిలిప్పో బ్రూనెల్లెషి.
 
 
పియజ్జా డెల్ డ్యుమో నుండి కొంచెం ముందుకు వెళితే పలాజ్జో వెచ్చియొ వచ్చింది. పదమూడవ శతాబ్దంలో కట్టిన ఆ కాజల్ ను ప్రస్తుతం టౌన్ హాల్ లా వాడుతున్నారు. ఆ కాజల్ బయటంతా పెద్ద పెద్ద విగ్రహాలతో ఆ ప్రాంతం అంతా మ్యూజియమ్ లాగా ఉంది.
 
మేము వెళ్తున్న దారి పక్కనంతా బొమ్మలు వేస్తూ, గిటార్ వాయిస్తూ ఆర్టిస్ట్స్ వారి ప్రపంచంలో వారు న్నారు. కళారాధన ఫ్లోరెంటైన్స్ జీన్స్ లోనే ఉందేమో.
 
 
ఆ రోజు జియొస్ట్ర డెల్ ఆర్కిడాడో ఫెస్టివల్ అట రిపబ్లిక్ స్క్వేర్ దగ్గర పెరేడ్ జరుగుతోంది. మనం సీతారామ కళ్యాణం జరుపుకుంటున్నట్లుగా అక్కడ కూడా రి పద్దతిలో అలాంటిదే జరుపుకుంటున్నారు. పద్నాలుగవ శతాబ్దంలో ఫ్రాన్సెస్కో కసాలి, ఆంటోనియా శాలింబేని అనే భగవత్ స్వరూపుల పెళ్ళి జరిగిందట. ఆ పెళ్ళి వేడుకలను అక్కడ ప్రతి సంవత్సరమూ జరుపుకుంటారు. 
 
మధ్యాహ్నం నుండీ తిరుగుతూనే ఉన్నాం కాఫీ తాగుదామని కన్సర్టో పాజ్కోస్కి కు వెళ్ళాము. ఒకప్పుడు అది పాలిష్ బ్రూవరీ ప్రస్తుతం కఫే. కఫే బయటంతా ఎండ పడకుండా కవర్ చేసి కింద టేబుల్స్, సోఫాలు వేసి పైనుండి చల్లగా నీళ్ళు స్ప్రే చేస్తున్నారు.  
  
మేము రూమ్ కి వచ్చేసరికి ఆరవుతోంది. వాషర్ లో వేసిన బట్టలు తీసి క్లోత్స్ రాక్ మీద ఆరేసి, కాసేపు నిద్ర పోయి లేచేసరికి ఫ్లోరెన్స్ నీరెండలో మెరిసిపోతోంది. తాజ్ ప్యాలస్ లో ఎనిమిది గంటలకు టేబుల్ రిజర్వ్ చేసాం. అక్కడకు వెళ్తూ ఉంటే టూర్ బస్ లో వచ్చే టూరిస్ట్స్ వెళ్ళిపోయినట్లున్నారు రోడ్స్ కొంచెం ఖాళీగా ఉన్నాయి. తాజ్ లో దమ్ బిర్యాని, చికెన్ టిక్కా మసాలా, గార్లిక్ నాన్, బూంది రైతా ఆర్డర్ చేసాం. చాలా రోజుల తరువాత మన భోజనచేస్తున్నామని కాదు కానీ అన్ని ఇటమ్స్ కూడా రుచికరంగా ఉన్నాయి. బిల్ కూడా తక్కువే అయింది, ముప్పై యూరోలు. 

సాయంకాలాలు ఫ్లోరెన్స్ ఆర్నో నదిలో తన అందాలు చూసుకుంటూ మురిసిపోతుందట. అదేమిటో చూద్దామని ఆర్నో నది దగ్గరకు వెళ్ళాం. అమెరికాలో లాగానే ఇటలీలో కూడా ఎండాకాలం రాత్రి తొమ్మిదింటి వరకు చీకటి పడదు. సంధ్య వెలుగులో 
 
 
చీకటి చిక్కపడే వరకూ ఆర్నో దగ్గరే ఉండి తిరిగి వస్తుంటే పియజ్జా డ్యూమో దగ్గర గిటార్ సంగీతం, దీపల వెలుగులో మెరిసిపోతున్న శాంతా మరియా డెల్ ఫియొరె, ఉదయం చూసిన దానికంటే అందంగా ఉంది. ఆ ప్రాంతం అంతా.
రాత్రి రూమ్ కు వెళ్ళేసరికి పదయ్యింది. ఆ రోజు మా నడక మొత్తం పదకొండు మైళ్ళు. తరువాత రోజు సోమవారం, ఫ్లోరెన్స్ లో మ్యూజియమ్స్ కు శలవు. అందువలన మేము ఫ్లోరెన్స్ దగ్గరలోని   చిన్క్వె టెర్రే కు వెళ్ళాము. ఆ కబుర్లు తరువాత పోస్ట్ లో చెప్పుకుందాము.

ప్రయాణం కబుర్లు మొదటి నుండీ చదవాలంటే ఇక్కడకు వెళ్ళండి.

Saturday, December 16, 2023

వెనిస్ -2

వెనిస్ కు వెళ్ళిన రోజు రాత్రి ఉరుములు, మెరుపులతో పెద్ద వర్షం కురిసింది. తెల్లవారేసరికి తగ్గిపోయింది కానీ కిరణాలు మాత్రం మబ్బుల పరదా దాటి బయటకే రాలేదు. తొలిసంధ్యలో వెనిస్ అందాలు చూడాలని ఉదయం లేచేసరికి అదీ పరిస్థితి. సరే ఎలాగూ లేచాం కదా అని ఏడు గంటలకల్లా సెయింట్ మార్క్ స్క్వేర్ కు వెళ్ళాం. 

ముందు రోజు అక్కడ ఇసుక వేస్తే రాలనంతమంది ఉన్నారా ఆ పూట చాలా ఖాళీగా ఉంది. వెనిస్ ను ఎవరో మాకు ధారాదత్తం చేసినంత ధీమాగా తిరిగేసి ఆకలేసిన వేళకు ఒక రెస్టరెంట్‌ కు వెళ్ళి ఆరు బయట వేసిన కుర్చీల్లో కూర్చున్నాం. కొంచెం దూరంగా గ్రాండ్ కెనాల్ లోని డాక్ దగ్గర వేపరెట్టో నుండి పియాజ్జా శాన్ మార్కో చూడడానికి టూరిస్ట్ లు ఒకరొకరుగా వేపరెట్టో దిగుతున్నారు. బండ్ల వాళ్ళు హేట్స్, షాల్స్, లేస్ లాంటివన్నీ బయటకు తీసి అమ్మకాలకు తయారవుతున్నారు. 
 
మా పక్క టేబుల్ దగ్గర ఒక పెద్దావిడ కూర్చున్నారు, తనకు దాదాపుగా డెబ్బైయ్యేళ్ళు ఉండొచ్చు. తను వాషింగ్టన్ డీసీ యూనివర్సిటీలో ఆర్ట్ అండ్ ఆర్కిటెక్చర్ ప్రొఫెసర్ అట. రిటైర్ అయ్యారా అంటే ఆ అప్పుడేనా అన్నారు. ఆవిడ వెనిస్ ను చూడడానికి అప్పటికి మూడు సార్లు వచ్చారట. ఒకసారైతే ఏకంగా రెండు నెలలు అక్కడే ఉండి పోయారట. మాకు డోజెస్ ప్యాలస్‌, బసిల్లికాలో ఆర్ట్ గురించి చెప్పి బసిల్లికా ఫ్లోరింగ్ చూడడం మాత్రం మరచిపోకండి అన్నారు. బ్రేక్ ఫస్ట్ అయ్యాక ఆవిడకు వీడ్కోలిచ్చి పియజ్జా దగ్గరకు వెళ్ళాం. ఆవిడను అక్కడే వదిలి వచ్చామనుకున్నాం కానీ ఇంతకాలం అయినా "ఆ అప్పుడే రిటైర్ మెంటా" అన్న ఆవిడ మాట తనను కలకాలం గుర్తుండేలా చేసింది.

వెనిస్ లో చూడవలసిన వాటిలో డోజ్ ప్యాలస్ ఒకటి. ఆ ప్యాలస్ ను మొదట కట్టింది పద్నాలుగవ శతాబ్దంలో, ఆ తరువాత కాలంలో చాలా మార్పులు చేస్తూ వచ్చారు. ఆ ప్యాలస్ ఆర్కిటెక్చర్ ను గమనిస్తే కింద భాగం, మధ్య భాగం, పై భాగం వేరు వేరుగా ఉంటుంది. మేము ఆ ప్యాలస్ చూడడానికి “ది సీక్రెట్ ఐటెనరీ ఆఫ్ డోజెస్ ప్యాలస్” టూర్ తీసుకున్నాము. డోజ్ అంటే మన భాషలో రాష్ట్రపతి అనుకోవచ్చు. డోజ్ నివాసం, ఆఫీస్, జైలు అన్నీ ఆ ప్యాలస్ లోనే.
టూర్ కు అరగంట ముందే పియజ్జా దగ్గరకు రమ్మన్నారు. వెళ్ళగానే మాకు స్టిక్కర్స్, హెడ్ ఫోన్స్, ఆడియో డివైజ్ లు ఇచ్చారు. గైడ్ పక్కనే ఉన్నా చెప్పేది స్పష్టంగా వినిపించాలంటే హెడ్ ఫోన్స్ పెట్టుకోవాలట. కవన్నీ ఇచ్చినతను తెలుగు అబ్బాయి, మాటల్లో తెలిసింది తనది మా ఊరే అని. అక్కడ యూనివర్సిటీలో చదువుతున్నాడట. అది తన పార్ట్ టైమ్ ఉద్యోగం అని చెప్పాడు. ఎక్కడ ప్రకాశం జిల్లా ఎక్కడ వెనిస్, ఈ యూనివర్సిటీలన్నీ ఈ పిల్లలకు ఎలా తెలుస్తాయో.

టూర్ బుక్ చేసినప్పుడు ఇంగ్లీష్ గైడ్ ను ఎంచుకున్నా వాళ్ళ ఇంగ్లీష్ ఇటాలియన్ యాక్స్౦ట్ లో ఉంటుంది, అర్థం చేసుకోవడం కష్టం. మాకు ఆ సమస్య రాలేదు. ఎందుకంటే మా గైడ్ అమెరికన్, తనకు వెనిస్ నచ్చేసి అక్కడే సెటిల్ అయ్యారట. గైడ్ మాకు వెనిస్ చరిత్ర చెప్తూ డోజెస్ ప్యాలస్ కు తీసుకుని వెళ్ళారు. 
 
 
మా టూర్ జైల్ నుండి మొదలైంది. ఆ జైల్ లో పెద్ద నేరాలు చేసిన ఖైదీలను, ప్రభుత్వ అధికారాన్ని ధిక్కరించిన వాళ్ళను ఉంచేవారట. ఆ ఇరుకు గదుల్లో మనిషి గట్టిగా కాళ్ళు చాపుకుని పడుకునే వీలు కూడా లేదు. ప్రతి గదికీ ఒక చిన్న కిటికీ ఉంది కానీ వాటిలో నుండి పెద్దగా వెలుతురు రాదు. గాలి వెలుతురు లేని ఆ గదుల్లో రోజుకు ఒక్కసారి కూడా బయటకు వచ్చే అవకాశం లేక ఏళ్ళ తరబడి ఎలా ఉండేవాళ్ళో మరి. అక్కడ కనీసం టాయిలెట్స్ కూడా లేవు. దాంతో వారికి ఎన్నో ఆరోగ్య సమస్యలు వచ్చేవట. అక్కడి, ఖైదీలు, ఉద్యోగుల ఇబ్బందులు అన్నీ వివరంగా చెప్పారు.
   
అంత కట్టుదిట్టమైన జైల్ నుండీ కాసనోవా అనే ఖైదీ తప్పించుకున్నాడట. అతను దాని గురించి ఒక పుస్తకం కూడా రాసాడని మా గైడ్ చెప్పారు. ఖైదీలు నేరాలే చేసి ఉండొచ్చు కాక, ఎన్ని జీవితాలు ఆ గోడల మధ్య అంతమయ్యాయో అని ఆలోచిస్తే బాధనిపించింది. ఆ జైలు లోకి తీసుకువెళ్ళే టప్పుడు ఒక బుల్లి బ్రిడ్జ్ ని దాటి వెళతారు. దాని పేరు బ్రిడ్జ్ ఆఫ్ సైస్. దానికి ఆ పేరు ఎందుకు వచ్చిందో ఇంతవరకు చదివిన మీకు అర్థం అయ్యే ఉంటుంది.
జైల్ చూసిన తరువాత ఆయుధాలు బధ్రపరిచిన రూమ్, రికార్డ్ కీపింగ్ రూమ్ కు  తీసుకుని వెళ్ళారు. అబ్బో చాలానే ఉన్నాయి, అప్పట్లో అవి అవసరమే. ఉండడానికి ఇల్లు, తినడానికి తిండి అన్నీ యుద్దాలు చేసే సంపాదించుకోవాల్సి రోజాలవి. అవనీ అందుబాటులో ఉన్నా ఇప్పుడు వాటికి వంద రెట్లు క్రూరమైన ఆయుధాల తయారు చేసుకుంటున్నాం. అప్పటి వాళ్ళు కనుక మళ్ళీ బతికి వస్తే మనల్ని చూసి సుఖంగా బ్రతుకుతూ కూడా కొట్టుకు చస్తున్నారు మీ తెలివి తెల్లారినట్లే ఉందని నవ్వి పోతారేమో! రికార్డ్ కీపింగ్ రూమ్ లో ఒక్కొక్క కాబినెట్ మీద ఒక్కొక్క అడ్మినిస్ట్రేటర్ వివరాలు ఉన్నాయి. బాగానే దాచారు అన్నీ.
   
   
ఆ తరువాత మొదలైంది ఆర్ట్ ఎగ్జిబిషన్. ఆ ఇరవై అడుగుల గోడలను, పైకప్పునూ నింపేస్తూ అందమైన ఖళాఖండాలు, నేల మీద మొజాయిక్ తో వేసిన డిజైన్లు, ఖరీదైన షాండ్లియర్స్ అప్పటి వెనిస్ వైభవాన్ని చాటుతున్నాయి. అవన్నీ ఏ శతాబ్దంలో వేసినవో వాటిని ఏ పెయింటర్స్ వేసారో ఆ వివరాలన్నీ గైడ్ చెప్పారు.
    
ప్యాలస్ చూసిన తరువాత, దానికి అనుకునే ఉన్న సెయింట్ మార్క్ బసిల్లికాకు వెళ్ళాము. దానిని పదకొండవ శతాబ్దంలో కట్టారు. మాకు అ ప్రొఫెసర్ చెప్పినట్లు ఫ్లోరింగ్ అంతా మొజాయిక్ తో వేసిన నెమళ్ళు, లతలు, పువ్వులతో చాలా అందంగా ఉంది. సెయింట్ మార్క్ భౌతిక కాయాన్ని, కాన్స్టాంటినోపుల్ నుండి నాలుగు కంచు గుర్రాలను దొంగతనంగా తీసుకుని వెనిస్ లో ఉంచారట. గైడ్ ఇవన్నీ చెప్తుంటే అప్పట్లో కళలకు ఇచ్చిన ప్రాధాన్యత, అధికారం కోసం జరిగిన యుద్దాలు, వాటితో ప్రజా జీవనంలో ఎదురైన ఇబ్బందులు, అభద్రత అన్నీ అవగతమయ్యాయి. 
   
రెండు గంటల పాటు హిస్టరీ, ఆర్ట్, ఆర్కిటెక్చర్ అన్నీ బుర్రలో కలసి పోయాయి. ఒక మంచి కాఫీ తాగుదామని అనుకుంటూ దగ్గరలో ఉన్న రెస్టరెంట్ కు వెళ్ళాము. తను కాఫీ నేను తిరామసు ఆర్డర్ చేసాం. ఏదో రెస్టారెంట్ అనుకున్నాము కానీ దానికీ చరిత్ర ఉంది. పంతొమ్మిది వందల నలభైయ్యేడులో మొదలైందట ఆ రెస్టరెంట్, అంటే దానికి డెభైయైదు సంవత్సరాలన్నమాట. “ఇచట పుట్టిన చిగురు కొమ్మైనా చేవ, గాలైనా కదలాడు సరిగమల త్రోవ” అన్న సిరివెన్నెల గారి పాట గుర్తొచ్చింది. వెనిస్ లో ప్రతి గోడకూ, స్తంభానికీ ఒక చరిత్ర ఉన్నట్లు౦ది.

ఆ రెస్టరెంట్ లో అమెరికా నుండి వెనిస్ కు వచ్చి యూనివర్సిటీలో చదువుతున్న అమ్మాయి, తనను చూడడానికి వచ్చిన వాళ్ళ అమ్మ గారు కలిసారు. ఆ పెద్దావిడ కూడా తన కాలేజ్ రోజుల్లో అదే యూనివర్సిటీలో చదవడానికి వచ్చారట. నలభైయేళ్ళ క్రితం ప్రపంచ దేశాలన్నీ అమెరికా యూనివర్సిటీలో చదవడమే గొప్ప అనుకుంటే అమెరికా నుండి వెనిస్ యూనివర్సిటీకి వచ్చేవారని తెలిసి ఆశ్చర్యం వేసింది.
 
సెయింట్ మార్క్ స్క్వేర్ లోని కేంపనెల్, అదేనండీ బెల్ టవర్ పై నుండి చూస్తే వెనిస్ అంతా కనిపిస్తుంది. ఆ టవర్ పైకి ఎక్కడానికి మెట్లున్నాయి, ఎలివేటర్ కూడా ఉంది. అయితే అక్కడ చాంతాడంత క్యూ ఉంది. ఆ ఐలెండ్ ఎదురుగా ఉన్న శాన్ జోర్జో మజోరీ ఐలెండ్ లో ఉన్న బెల్ టవర్ ఎక్కితే కూడా వెనిస్ కనిపిస్తుంది. అక్కడకు రోడ్ కనుక ఉన్నట్లయితే ఐదు నిముషాల్లో నడిచి వెళ్ళిపోవచ్చు. లేదు కాబట్టి వేపరెట్టో ఎక్కడానికి డాక్ దగ్గరకు వెళ్ళాం. ఐదు నిముషాలలోనే వచ్చింది వేపరెట్టో.
శాన్ జోర్జో మజోరీ చర్చ్ ను పదహారవ శతాబ్దంలో కట్టారు. లోపలకు వెళ్ళి చూస్తే బ్లాక్ అండ్ వైట్ కాంబినేషన్ లో భలే ఉంది. దాని వెనుకే ఉన్న చాపెల్, మిగిలిన గదులు చూస్తూ ఉంటే గంట సేపు ఎలా గడిచిందో తెలియనే లేదు.
 
 
అప్పటికి సమయం ఒకటిన్నర అవుతోంది. భోజనం చేద్దామని శాన్ జోర్జో మజోరీ కఫేకి వెళ్ళాము. వెళ్ళగానే మా దగ్గర ఒక బ్రెడ్ బాస్కెట్ పెట్టారు. పోలెంటా, టర్మరిక్ కార్న్ బ్రెడ్ అట. వింటున్నారా టర్మరిక్ బ్రెడ్. అంత గొప్పగా ఏమీ లేదుగానీ రంగు మాత్రం బావుంది. వెనిస్ లో సీ ఫుడ్ చాలా బావుంటుందని విన్నాను, ఒక్కసారి చూద్దామని ష్రిమ్ప్ న్నోకి ఆర్డర్ చేసాను, తను మాత్రం గ్రిల్డ్ వెజిటబుల్ సలాడ్ చెప్పారు. ఆర్డర్ వచ్చింది. చూస్తే అహ నా పెళ్ళంటలో కోట శ్రీనివాస రావు చికెన్ గుమ్మనికి కట్టి ఒట్టి అన్నం తింటుంటాడు చూడండి ఆ సీన్ గుర్తొచ్చింది. ఎందుకంటే నా ప్లేట్ లోని న్యోకిలో వెతికినా ష్రిమ్ప్ కనిపించలేదు ఆ వాసన తప్ప.
 
ఆ తరువాత బెల్ టవర్ దగ్గరకు వెళ్ళాం. అక్కడొక నలుగురైదుగురు ఉన్నారంతే. లిఫ్ట్ లో పైకి వెళితే అక్కడ నుండి వెనిస్ ఐలెండ్ అంతా కనిపిస్తోంది.  
 
 
ఆ ఐలెండ్ నుండి హోటల్ కు వస్తూ ఉంటే ఒక దగ్గర లాండ్రోమాట్ కనిపించింది. మాకు అప్పటికి బట్టలు ఉతకాల్సిన అవసరం లేదు కానీ ఎవరికైనా ఈ సమాచారం అవసరం అవుతుందేమో అని చెప్తున్నాను.

ఆ రోజు సాయంత్రానికి చూడాలని అనుకున్నవన్నీ దాదాపుగా చూసేసాము. ఇక మిగిలింది గండోలా రైడ్. గండోలాను పడవ నడిపినట్లు కూర్చుని రెండు తెడ్లతో కాక నిలబడి ఒక్క తెడ్డుతో నడుపుతారు. ఎన్నో మలుపులు తిరుగుతూ చిన్న చిన్న బ్రిడ్జ్ ల కిందుగా ఎదురొచ్చే గాండోలాలను చూసుకుంటూ పడవ నడపడం అంతా తేలికైన పని కాదు. దాని డిజైన్ కూడా ఒక వైపు సన్నగా, మరొక వైపు వెడల్పుగా ఉంటుంది. దీనికి కారణం ఏమిటంటే కెనాల్స్ వెడల్పు తక్కువ. పడవ వెడల్పుగా ఉంటే కెనాల్ లో పట్టదు.
ఏడు గంటల ప్రాంతంలో ఒక కెనాల్ దగ్గర గండోలా ఎక్కి చిన్న కెనాల్స్ లో తీసుకుని వెళ్ళమని చెప్పాము. సాయంత్రం అవడం వలన చల్లగా హాయిగా ఉంది వాతావరణం. సన్నని కెనాల్స్, చిన్న బ్రిడ్జ్ లు, ఆ బ్రిడ్జ్ మీద కూర్చుని గండోలాలను చూస్తున్న ప్రయాణీకులు, పక్కనే ఎత్తైన భవనాలు వాటి కిటికీలో పువ్వుల మొక్కలు, ఎదురొచ్చే గండోలాలు బావుంది రైడ్. బ్రిడ్జ్ ఆఫ్ సైస్ వరకూ వెళ్ళి వెనక్కి వచ్చాం.
   
ఆఖరి మజిలీ రియల్టో బ్రిడ్జ్, పదహారవ శతాబ్దంలో కట్టిన బ్రిడ్జ్ ఇది. పడవలు ఆ బ్రిడ్జ్ కింద నుండి వెళ్ళడానికి వీలుగా మధ్యలో పైకి లేచి ఉంటుంది. ఆ రోజు రాత్రి పదకొండు వరకూ గ్రాండ్ కెనాల్ లో వెళ్తున్న వేపరెట్టో లను, నీళ్ళ మీద కనిపిస్తున్న వెలుగులు చూస్తూ గడిపాం.
   
రవీ సర్ మొహం చాటేయడం వలన వెనిస్ ను తొలి సంధ్యలో ఫోటోస్ తియ్యాలనే కోరిక మిగిలిపోయిందిగా అందుకుని తరువాత రోజు ఉదయాన్నే నేరుగా సెయింట్ మార్క్ స్క్వేర్ కు వెళ్ళాను. తొలిపొద్దు వెలుగుల్లో బంగారు రంగులో మెరిసిపోతుంది వెనిస్. రియాల్టో బ్రిడ్జ్ మీద నిలబడి నిద్ర లేస్తున్న వెనిస్ ను చూడడం బావుంది. రిక్ స్టీవ్స్ చెప్పింది నిజమే ఏ ఊరైనా చూడాలంటే ఆ ఊరిలో కనీసం ఒక్క రాత్రయినా ఉండే చూడాలి, ఉదయం వచ్చి సాయంత్రం తిరిగి వెళ్ళడం కాదు.  

వెనిస్ లో మేము చూడాలని అనుకున్నవన్నీ చూసేసాము. ఒకటిన్నర రోజులో ఇన్ని చూడగలమని అస్సలు ఊహించలేదు. ముందుగా ఏమేమి చూడాలో లిస్ట్ రాసుకోవడం, వాటి దూరాలు, అక్కడికి ఎలా వెళ్ళాలో తెలుసుకోవడం, వేపరెట్టో పాస్ తీసుకోవడం వీటన్నింటి వలనే ఇది సాధ్యమయింది. మేము మొదట అనుకున్నట్లు మిలాన్ నుండి వెనిస్ కు డే ట్రిప్ కి వచ్చి ఉంటే ఇవన్నీ కుదిరేవి కాదు. మొత్తానికి వెనిస్ అంతా టీనేజర్స్ లా తిరిగేశాం. అక్కడి నుండి మా తరువాత మజిలీ ఫ్లోరెన్స్.  

మురానో బూరానో కబుర్లు ఇక్కడ . ప్రయాణం కబుర్లు మొదటి నుండీ చదవాలంటే ఇక్కడకు వెళ్ళండి.